Fiyat Etiket Yönetmeliği ve Etiket Bilgileri
Ticaret Bakanlığı, Fiyat Etiketi Yönetmeliği’ni 28 Haziran 2014’te Resmî Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe soktu. Bu yönetmelik, perakende satışa sunulan mal ve hizmetlerde tüketicileri doğru şekilde bilgilendirmeyi amaçlar. Aynı zamanda etiket, tarife ve fiyat listelerinin düzenli kullanılmasını zorunlu hale getirir. Bakanlık, 2018’de yaptığı güncellemeyle fiyatın geçerlilik tarihi ile yerli üretim logosunu da zorunlu hale getirdi. Böylece hem tüketici haklarını korumayı hem de satıcıların sorumluluklarını netleştirmeyi hedefledi.
Zorunlu Etiket Bilgileri
İşletmeler, fiyat etiketi olarak adlandırılan bilgilendirme kartlarında şu bilgileri açıkça belirtmelidir:
- Üretim yeri (menşei): Malın hangi ülkede üretildiğini belirtir.
- Ürün türü: Ürünün ne olduğunu (örneğin gömlek, kalem, bardak) açıkça yazar.
- Satış fiyatı (KDV dahil): Vergiler dahil nihai satış fiyatını gösterir.
- Birim fiyat: Ürünün adet, kilo, metre, metrekare gibi birimler başına düşen fiyatını sunar.
- Geçerlilik tarihi: Satış ve birim fiyatının uygulanmaya başladığı tarihi belirtir.
- Yerli üretim logosu: Üretim yeri Türkiye olan mallarda bu logoyu içerir.
- Depozito bedeli: Ürün ambalajı için varsa alınacak depozito tutarını gösterir.
İşletmeler, bu bilgilerin tamamını Türkçe olarak yazmakla yükümlüdür. Bazı ürünlerde menşei sertifikası veya garanti süresi gibi ek bilgiler de gerekebilir.
Etiketin Şekli ve Yerleştirilmesi
İşletmeler, fiyat etiketlerini fiziksel ya da dijital biçimde sunabilir. Bu etiketleri, malların veya ambalajlarının üzerine ya da raflara net ve okunabilir biçimde yerleştirir. Örneğin, marketlerdeki raf etiketleri ya da elektronik ürün reyonlarındaki kasa önleri bu düzenlemeye girer. İşletmeler, etiketleri karışık olmayan yazı karakteriyle hazırlayarak kolay okunmasını sağlar.
Zorunluluk Dışındaki Durumlar
Bazı ürünlerde işletmeler etiket bulundurmak zorunda değildir. Örneğin:
- Ürün ambalajı üzerinde gerekli tüm bilgiler zaten yer alıyorsa.
- Kitap, dergi, gazete gibi yayınlar, üzerlerinde basılı fiyat taşıdığı için.
- Açık artırma yoluyla satılan mallar ya da özel kanunlara tabi ürünlerde.
- Mücevher, altın, gümüş gibi kıymetli madenlerde. Ancak, işletme gram fiyatını mağaza içinde göstermekle yükümlüdür.
Sektörel Uygulamalar
Farklı sektörlerde etiket kullanımı şöyle uygulanır:
- Perakende (mağaza, market): İşletmeler, her ürün veya ürün grubu için fiyat etiketi kullanır.
- Gıda sektörü: Üreticiler, ambalajlı ürünlerde hem fiyatı hem de içerik, ağırlık, son kullanma tarihi gibi bilgileri belirtir.
- Tekstil: Satıcılar, giysi ve ayakkabılara fiyat etiketi takar, aynı zamanda içerik ve menşei etiketlerini de sunar.
- Elektronik: Perakendeciler, marka, model ve fiyat bilgilerini doğrudan ürün ya da raf üzerinde gösterir.
- Hizmet sektörü: İşletmeler, örneğin restoran veya kuaför gibi yerlerde fiyat listesini açık şekilde sunar. Menüde yer almayan hiçbir ücreti tüketiciden talep edemez.
Tüketici Hakları ve Uyarılar
Tüketiciler, alışveriş sırasında etiketlerde belirtilen bilgilerin eksiksiz ve doğru olup olmadığını kontrol eder. Fiyat, ürün tanımı ve birim fiyat gibi konularda eksiklik veya hata fark ederlerse ilgili firmaya başvurabilir. Gerekirse Ticaret İl Müdürlüğü’ne ya da Tüketici Hakem Heyeti’ne şikayet oluşturabilir. Bakanlık ve belediyeler, gerekli görürse cezai işlem uygular.
Bu yönetmelik, tüketiciyi şeffaf şekilde bilgilendirirken satıcılara da açık sorumluluklar yükler. Yerli üreticiler, “Türkiye’de üretilmiştir” logosuyla tüketici güvenini artırabilir. Etiketi doğru hazırlayan işletmeler, müşteri memnuniyetini yükseltir ve yasal uyumu sağlar.
Etiket Baskı ve Ürün Etiketi
Üreticiler ve perakendeciler, ürünlerin üzerine kaliteli ve okunaklı etiketler yerleştirir. Bu etiketleri genellikle kağıt, plastik veya kumaş malzemelere profesyonel yazıcılarla basar. Her ürün için bir de ürün etiketi hazırlarlar. Bu etiket, ürünün adı, markası, içeriği, kullanım talimatı ve ağırlık gibi bilgileri taşır. Fiyat etiketi ise yalnızca satış tutarını belirtir.
İşletmeler, etiketlerini doğru ve yasalara uygun biçimde bastığında hem mevzuata uyum sağlar hem de tüketicinin güvenini kazanır.
Bir yanıt yazın